Heel vaak krijg ik vragen over wat nu het beste statief is om te gebruiken bij landschapsfotografie. In het artikel van deze week vertel ik je over de verschillende soorten statieven. En ik geef je tips waar je op kunt letten bij de aanschaf van een nieuw statief.

Soorten statieven

Statieven zijn er in vele soorten en maten. Er zijn hele kleine tafelstatiefjes waar je een compactcamera of je smartphone op kunt zetten. Maar er zijn ook hele grote statieven waar je een flinke spiegelreflex met superteleobjectief stevig mee neer kan zetten.

Maar welk statief kies je nou?

In wezen zijn er drie soorten statieven: eenpootstatieven, driepootstatieven en schouderstatieven. Voor landschapsfotografie maak ik gebruik van een driepootstatief. Een eenpootstatief is voor mij niet stabiel genoeg. En een schouderstatief is meer bedoeld voor filmen.

Het driepootstatief

Zoals de naam al doet vermoeden, heeft een driepootstatief drie poten. Hij wordt in het Engels dan ook tripod genoemd. Deze drie poten zorgen voor een enorme stabiliteit.

Over het algemeen bestaan de poten uit verschillende segmenten die uit elkaar geschoven kunnen worden. Op die manier kan de hoogte van iedere individuele poot worden aangepast. Hierdoor kun je het statief heel stabiel neerzetten op vele verschillende ondergronden.

Doordat de poten verstelbaar zijn, kun je de hoogte van het statief aanpassen aan het standpunt van waaruit je wilt fotograferen. Let wel op dat je eerst het standpunt kiest. En pas daarna je statief pakt en het op de juiste hoogte zet.

Verschillen in driepootstatieven

Hieronder zie je een foto van de verschillende driepootstatieven die ik in huis heb. Zoals je kunt zien is de variatie gigantisch. De ene is klein en handzaam, de andere zeer stevig maar zwaar.

De statiefkop

Ik begon met het zilverkleurige aluminium statief links in de foto. Een prima statief om mee te starten. Niet te zwaar en niet te duur.

De kop van dit statief bleek ik in de praktijk echter niet zo handig te vinden. Er zijn drie hendels / knoppen waarmee je de statiefkop op de drie verschillende assen kunt draaien. In principe kun je je camera dus in elke gewenste hoek zetten. Maar dan moet je vaak wel meerdere knoppen bedienen voor je zover bent. En dat is prima als je onderwerp stil staat, maar het schiet niet op als je snel iets wilt veranderen.

Na een tijdje besloot ik een nieuw statief te kopen; het rechter exemplaar in de foto. De poten zijn van carbon gemaakt, waardoor het statief relatief licht is. Dit statief had een heel andere kop, namelijk een balhoofd. Dit is een soort bal die in een houder kan draaien. En je hebt maar één knop nodig om de stand van de kop aan te passen. Dit vond ik veel praktischer.

Daarnaast bestaan er ook nog andere statiefkoppen, waarvan ik in ieder geval de schommelkop even wil noemen. Hierbij hangt je camera met objectief mooi in evenwicht in de schommelkop. Dit is vooral handig voor mensen die met (super)telelenzen werken, bijvoorbeeld voor wildlife.

Stevigheid

Dit statief heeft een middenzuil die je ook in hoogte kunt verstellen. In de laagste stand (zoals op de foto) is deze het meest stabiel. Maar als je meer hoogte nodig hebt, kun je hem omhoog schuiven. Ook kun je bij dit model de middenzuil omkeren, zodat de camera onder het statief komt te hangen. Hierdoor kun je heel laag bij de grond fotograferen.

Het allerbelangrijkste is dat je een statief kiest dat stevig genoeg is voor de camera die je erop wilt zetten. Het is me een keer overkomen dat m’n statief met camera en al omwaaide. En dat is niet grappig! Ik had het grote geluk dat ik in hoog gras stond te fotograferen en de camera een zachte landing maakte. Maar dat had heel anders kunnen uitpakken als ik op een rotsachtige ondergrond had gestaan…

Die situatie was ontstaan, omdat ik een grotere camera met zwaardere lenzen had gekocht. Terwijl ik dus nog fotografeerde met het statief van m’n eerste camera. Opnieuw tijd voor een nieuw statief dus.

Ditmaal een echt heel stevig model; het statief in het midden van de foto. Helaas komt met de stevigheid ook het gewicht. De poten zijn veel zwaarder uitgevoerd. En dit statief heeft geen middenzuil, maar een grote ring waar de statiefkop in ligt.

De poten van dit model kunnen heel ver naar buiten worden gezet, om op die manier toch vrij laag bij de grond te kunnen fotograferen. Met dit laatste statief ben ik zeer tevreden in combinatie met de camera die ik nu heb.

Tips om op te letten bij de aanschaf van een statief

Tip 1: Is het statief stevig genoeg voor de camera? Je wilt namelijk niet dat je statief omwaait met je camera er bovenop.

Tip 2: Kun je rechtop staan achter het statief? Als je statief niet hoog genoeg kan worden, moet je de hele dag gebukt staan. En dat vindt je rug niet zo aantrekkelijk.

Tip 3: Is de bediening van de statiefkop prettig voor jou? Met andere woorden, kun je (redelijk) vlot de stand van de statiefkop – en daarmee de stand van je camera – aanpassen? En kan de camera ook helemaal verticaal gezet worden voor staande foto’s?

Tip 4: Wat weegt het statief? Wanneer je van plan bent om je statief mee te nemen tijdens wandelingen, dan is het ook heel belangrijk om naar het gewicht te kijken. Inclusief de kop, want die weegt vaak meer dan je denkt.

Tip 5: Hoe lang is het statief in opgevouwen toestand? Dit is vooral een belangrijke vraag wanneer je je statief mee wilt nemen op een (vlieg)reis. Je wilt je statief natuurlijk graag goed beschermd meenemen, bijvoorbeeld tussen een stapel kleren. Maar dan moet hij dus wel in je tas of koffer passen! In mijn geval red ik het net als ik de kop eraf schroef…

Tip 6: Hoeveel segmenten heeft elke statiefpoot? Bij meer segmenten kun je het statief vaak als een kleiner pakketje meenemen. Maar met meer segmenten kunnen de poten mogelijk iets meer doorbuigen, wat ten koste gaat van de stevigheid.

Tip 7: Hoe dicht wil je bij de grond fotograferen? Afhankelijk van jouw manier van fotograferen, wil je misschien heel dicht bij de grond kunnen fotograferen. Zoek daarvoor dan ook een geschikt model.

Het belangrijkste is dat je een statief kiest dat bij je past. Bedenk dus voordat je een statief gaat kopen welke eisen en wensen je hebt. En wellicht kun je er ook eerst eens eentje van iemand lenen of er een huren om te testen wat je prettig vindt.

Heb jij al een statief? En hoe bevalt dat? Ik lees het graag in de reacties hieronder 🙂

De volgende stap

Een statief is onmisbaar bij landschapsfotografie. Vooral wanneer je aan de slag gaat met filters. Zou je daar meer over willen leren? Kijk dan eens bij de workshop Sfeervolle landschapsfoto’s of de workshop Lange sluitertijden voor landschapsfotografie.