Ik woon middenin de Randstad, in Leiden.
Laatst zei een van mijn stadsgenoten:
“Maar er is hier toch helemaal geen natuur in de buurt?”
Daar ben ik het absoluut niet mee eens.
Op nog geen 10 km afstand ligt het prachtige natuurgebied Berkheide.
Ontdek dit relatief onbekende, maar waardevolle duinlandschap waar je heerlijk kunt wandelen en fotograferen!
Berkheide
Berkheide is het natuurgebied dat ligt tussen Katwijk aan Zee en de Wassenaarse slag. Het landschap is zeer afwisselend en omvat duinen, strand en bos.
De naam Berkheide is afkomstig van een voormalig vissersdorpje dat in deze buurt gesticht werd in 1396. “Berk” komt van de gelijknamige bomen die hier veel groeiden en “heide” betekende in die tijd “graasgebied voor vee”.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwden de Duitsers de Atlantic Wall om te voorkomen dat zwaar materieel van de geallieerden dit gebied zou passeren. Delen van deze muur zijn nog terug te vinden, net als enkele bunkers.
Al sinds 1878 wordt Berkheide gebruikt als waterwinningsgebied. Maar sinds het eind van de jaren negentig heeft Dunea de waterwinning in een deel van het gebied teruggebracht om natuurherstel mogelijk te maken.
Om de kenmerkende flora en fauna in stand te houden, zet Staatsbosbeheer Schotse hooglanders in die sinds enkele jaren een deel van het gebied begrazen. Zij zorgen voor een open duin (dat dicht dreigde te groeien), waardoor de typische duinsoorten weer kunnen floreren.
Aan de zuidzijde grenst Berkheide aan het natuurgebied Meijendel (tussen de Wassenaarse slag en Den Haag). Beiden zijn aangewezen als Natura 2000-gebieden. Daarom worden zij beschermd vanuit de Europese Vogel- en Habitatrichtlijnen om de biodiversiteit te behouden.
Het Nederlands kustpad (LAW 5) loopt ook door Berkheide. Je ziet hier de typische begroeiing van dit gebied langs het pad.
Landschap
Berkheide is een vrij open gebied en wordt gekenmerkt door duingraslanden met lokaal struweel en bos. Het reliëf is relatief groot, waarbij duintoppen worden afgewisseld door duinvalleien.
De soortenrijkdom is groot door de afwisseling van natte en droge plekken en de wisselende voedsel- en kalkrijkdom van de bodem. In de duinen groeien zeldzame planten, zoals gentianen en orchideeën. Daarnaast broeden er bijzondere vogelsoorten en zijn de duinen van groot belang voor doortrekkende vogels en wintergasten.
Bos vind je vooral in de Pan van Persijn aan de oostzijde van het gebied. Aan de westzijde bieden meerdere strandopgangen de mogelijkheid om vanuit de duinen ook het strand te bereiken. De toppen van deze opgangen geven een mooi uitzicht over het gebied.
Met name in het noordwesten zijn nog sporen zichtbaar van het zeedorpenlandschap. Rechthoekige laagten (dellen) waarin aardappelen, rogge en erwten werden geteeld, herinneren hieraan.
Je mag in Berkheide vrij wandelen op wegen en paden. Maar houd je alsjeblieft aan de toegangsregels, zodat we met z’n allen nog lang van dit prachtige landschap kunnen genieten.
Een bezoekje meer dan waard
Kort samengevat is Berkheide een prachtig en afwisselend duingebied en ik kan je een bezoek hieraan dan ook van harte aanbevelen.
Heb je dit gebied al eerder bezocht, of lijkt het je leuk om een keer te bezoeken?
Ik lees je reactie graag hieronder!
Heel goed Toine, om de aandacht te blijven vestigen op je eigen omgeving. Ik vind, dat fotografen daar een functie in hebben.
Zelf woon ik in Den Helder, wat niet erg hoog ligt in de waardering. Maar Den Helder heeft een behoorlijk grote en prachtige omgeving. Strand, duinlandschap, plassen, konikpaarden, schotse hooglanders, enz.
Goed om dit soort pluspunten onder de aandacht te blijven brengen.
Dank je wel.
Minne
Hi Minne,
De omgeving van Den Helder is inderdaad prachtig.
Ik wandel ook daar graag over het strand of door de duinen 🙂
Fijne zondag!
Toine
Hi Toin, ik hou enorm van de openheid van dit duingebied, we fietsen er vaak. Bedankt dat je m’n aandacht vestigt op mooie natuur vlakbij, ik kom morgen terug uit de Pyreneeën en terugkeren naar de Randstad is altijd ff moeilijk.
Hi Bernadette,
Nou, geniet nog even lekker daar vandaag!
Goede terugreis morgen,
Toine